Το αρχαίο λιμάνι των Κεγχρεών

Βρισκόταν στον Σαρωνικό κόλπο και, μαζί με το λιμάνι του Λεχαίου στον Κορινθιακό, ήταν τα μητροπολιτικά επίνεια της αρχαίας Κορίνθου.

Φωτογραφίες

Ναοί, πολυτελή δημόσια κτίρια, μόλοι γεμάτοι δεμένα πλοία, εμπορεύματα να πηγαινοέρχονται, ναυτικοί, δούλοι, έμποροι και αχθοφόροι, ομιλίες σε διάφορες γλώσσες και διαλέκτους. Και ο πανταχού παρόν ορίζοντας του Σαρωνικού: Κάπως έτσι ήταν το σπουδαίο αρχαίο λιμάνι των Κεγχρεών.  
Ήταν το ένα από τα δύο μητροπολιτικά επίνεια της αρχαίας Κορίνθου και η ιστορία του ήταν συνδεδεμένη με του Λεχαίου στον Κορινθιακό κόλπο. 

Τα λιμάνια πήραν τα ονόματά τους από τον Λέχη και τον Κεγχρία, τους δίδυμους μυθολογικούς γιους του Ποσειδώνα και της Πειρήνης, κόρης του ποτάμιου θεού Αχελώου.

Συστηματική ήταν η ανάπτυξη του λιμανιού των Κεγχρεών στην αρχαϊκή περίοδο, μεταξύ 7ου και 6ου αι. Στην εμπορική του ανάπτυξη σημαντικό ρόλο έπαιξε ο Δίολκος στον Ισθμό. Άνθισε στη διάρκεια της Ρωμαϊκής περιόδου (τέλη του 6ου αρχές του 7ου αι.) και η εμπορική του χρήση συνεχίστηκε ανά τους αιώνες. 

Οι Κεγχρεές (σήμερα Κεχριές) ήταν εν μέρει φυσικό λιμάνι -με ακρωτήρια στα Β. και Ν.- και εν μέρει τεχνητό. Στα δυτικά του όρμου σταδιακά κτίστηκε οικισμός όπου βρέθηκαν κατάλοιπα των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων. 

Το λιμάνι ήταν χωρισμένο σε πολεμικό και εμπορικό τμήμα. Το τελευταίο έγινε πολυσύχναστος κόμβος της ΝΑ Ευρώπης. Όπως συνέβη και στο Λέχαιο, για την κατασκευή των εγκαταστάσεων εφαρμόστηκαν πρωτοποριακές μέθοδοι. Στην προέκταση των ακρωτηρίων κατασκευάστηκαν δύο κυματοθραύστες-μόλοι σε σχήμα πετάλου, με ύψος περίπου 30 μ. από τον πυθμένα. Τα άκρα απείχαν μεταξύ τους μόνο 20 μ. 

Οι αναβαθμισμένες λιμενικές εγκαταστάσεις θεωρείται πως πήραν την οριστική τους μορφή στη διάρκεια της δυναστείας των Ρωμαίων αυτοκρατόρων Αντωνίνων (96-191 μ.Χ.) και τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα που βρέθηκαν στις ανασκαφές δίνουν μια αρκετά πλήρη εικόνα.  Τότε κτίστηκαν εντυπωσιακά διακοσμημένα και πολυτελή δημόσια κτίρια. 

Η περιοχή συνέχισε να ακμάζει στους υστερορωμαϊκούς χρόνους και να έχει σημαντική εμπορική κίνηση. Το 365, μετά από έναν ισχυρό σεισμό, τα οικοδομήματα του λιμανιού έπαθαν σοβαρές ζημιές. Θεωρείται ότι τα επόμενα χρόνια ανακατασκευάστηκε ο ναός της Ίσιδας για τον οποίο προοριζόταν μια υπέροχη επιτοίχια διακόσμηση με πολύχρωμα υαλοθετήματα (είναι πρόδρομοι των βιτρό). Με έργα συντήρησης οι αρχαιολόγοι κατάφεραν να ανακτήσουν 87 καλλιτεχνικές συνθέσεις. Θα τα θαυμάσετε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ισθμίας.

Οι ανασκαφές
Οι σεισμοί και η καθίζηση του εδάφους είχαν ως αποτέλεσμα την άνοδο της στάθμης του νερού κατά δύο μέτρα και τη βύθιση των λιμενοβραχιόνων. Τα ρωμαϊκά κτίσματα είναι στο επίπεδο της θάλασσας, τα αρχαϊκά και κλασικά, κάτω από αυτήν. 

Τα ερείπια των λιμενικών κατασκευών ανασκάφτηκαν εν μέρει, διερευνήθηκαν και ερμηνεύτηκαν από τους αρχαιολόγους της Αμερικάνικης Σχολής Κλασικών Σπουδών, από το 1963 έως το 1968. Ακολούθησαν κι άλλες ανασκαφές. Έχουν έρθει στο φως αποθήκες, καταστήματα, δημόσια κτίρια της Ρωμαϊκής περιόδου, οι ναοί της Αφροδίτης, της Ίσιδας κ.α. Επίσης, η Παλαιοχριστιανική Βασιλική. Από το 2012 έγιναν και υποβρύχιες έρευνες, ανασκαφές και ψηφιακές αποτυπώσεις, με συνεργασία της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου της Δανίας στην Αθήνα. Από τον Ιούλιο του 2020, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας πραγματοποιεί εργασίες στο αρχαίο λιμάνι στο πλαίσιο Έργου ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Το Ρωμαϊκό νεκροταφείο
Δίπλα από το αρχαίο λιμάνι των Κεγχρεών, προσβάσιμο από τον βόρειο βραχίονά του, απλώνεται ένα εντυπωσιακό Ρωμαϊκό νεκροταφείο όπου αξίζει να περιηγηθείτε. Ήρθε στο φως με παλιότερες έρευνες της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και από το 2002 και μετά με τη συστηματικότερη έρευνα του καθηγητή της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών Joseph L. Rife. Το νεκροταφείο έχει ένα σύνολο υπόγειων θαλαμοειδών τάφων (λαξευμένων στο βράχο) και κιβωτιόσχημων διαμορφωμένων στο επίπεδο του εδάφους. Χρονολογούνται από τον 1ο έως τον 7ο αι. μ.Χ. -κάτι που δείχνει ότι υπήρχε στην περιοχή στα Ρωμαϊκά και παλαιοχριστιανική χρόνια ένα σημαντικός οικισμός. 
Ο αρχαιολογικός χώρος δεν είναι οργανωμένος. Περισσότερες πληροφορίες. 

Ήξερες ότι

Το αρχαίο λιμάνι των Κεγχρεών βρίσκεται στην ακτή ανατολικά του ομώνυμου χωριού, δίπλα στον αυτοκινητόδρομο Ισθμού-Αρχαίας Κορίνθου.

Τοποθεσία

Βρείτε τον προορισμό στον παρακάτω διαδραστικό χάρτη.