Το κάστρο των Καπετανάκηδων στο Πετροβούνι της Μάνης

Στον οικισμό της Χαραυγής των Σωτηριάνικων, επάνω στον λόφο Πετροβούνι, υψώνεται το επιβλητικό οχυρωμένο συγκρότημα της οικογένειας των Καπετανάκηδων. Ένα είδος μικρού, ιδιωτικού κάστρου, τυπικό δείγμα της ιδιότυπης μανιάτικης κοινωνικής και αρχιτεκτονικής παράδοσης.

Φωτογραφίες

Στον οικισμό της Χαραυγής των Σωτηριάνικων, στην Εξω Μάνη, επάνω στον λόφο Πετροβούνι, υψώνεται το επιβλητικό οχυρωμένο συγκρότημα της οικογένειας των Καπετανάκηδων. Το έκτισε ο Καπετάν Γεωργάκης Καπετανάκης ένας από τους 14 «καπετάνιους» της Μάνης, αρχηγός της οικογένειας και της γενιάς των Καπετανάκηδων. 
Όπως όριζε το ιδιότυπο διοικητικό σύστημα της Έξω Μάνης, που ίσχυε έστω και εθιμοτυπικά μέχρι και την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, ο «καπετάνιος» ήταν ο τοπικός άρχοντας μιας περιοχής, την οποία ήλεγχε από το «φρούριό» του. 
Κάθε ένα περιλάμβανε οχυρωματικό περίβολο, πολεμικό πύργο, πυργόσπιτο και βοηθητικά κτίρια. 

Το συγκρότημα ιδρύθηκε από τον Γεωργάκη Καπετανάκη, μορφή που έχει μνημονευτεί στην τοπική λαϊκή ποίηση και σε έγγραφα της εποχής. Σύμφωνα με μορφολογικά στοιχεία και με τη διαθήκη του κτήτορα, το συγκρότημα άρχισε να κτίζεται στα τέλη του 18ου ή στις αρχές του 19ου αι. Αποτελεί ένα είδος μικρού, ιδιωτικού κάστρου, τυπικό δείγμα της ιδιότυπης μανιάτικης κοινωνικής και αρχιτεκτονικής παράδοσης. Το γεγονός ότι διασώζεται το όνομα του αρχιμάστορα που το σχεδίασε, του Νικήτα Μανδραπήλιου, αποτελεί μοναδικό και εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο για την ιστορία της αρχιτεκτονικής του.
Οι Καπετανάκηδες ήταν ονομαστή οικογένεια οπλαρχηγών από τη Μάνη, η συμβολή των οποίων στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 υπήρξε καθοριστική για την περιοχή τους.

Το μνημείο είναι τραπεζιόσχημο στην κάτοψη, ακολουθώντας τη διαμόρφωση του εδάφους. Περικλείεται από τείχος που ενισχύεται σε σημεία από κυκλικούς πύργους με αμυντικό χαρακτήρα και καταχύστρες. Στην ανατολική πλευρά ανοίγεται η τοξωτή πύλη εισόδου και βρίσκεται ο κύριος πύργος του «καπετάνιου».
Τα δύο δρομικά κτίσματα της βόρειας και δυτικής πλευράς χρησίμευαν ως χώροι κατοικίας, με βοηθητικούς και αποθηκευτικούς χώρους. Όπως και σε κάθε ανάλογο κτίσμα της εποχής, δε λείπει η μικρή εκκλησία: είναι μονόκλιτη ξυλόστεγη και αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία. 
Ο πύργος των Καπετανάκηδων είναι επισκέψιμος και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα στην περιοχή. 

(Κείμενα από τον ιστότοπο του ΥΠ.ΠΟ.) 

Τοποθεσία

Βρείτε τον προορισμό στον παρακάτω διαδραστικό χάρτη.