Μαίναλο: Φύση, ιστορία και μονοπάτια

Το βουνό του θεού Πάνα και της Ελληνικής Επανάστασης. Το σπουδαιότερο βουνό της Αρκαδίας είναι μικρό σε υψόμετρο, αλλά από τα πιο εκτεταμένα ορεινά συγκροτήματα της Ελλάδας. Το χαρακτηρίζουν οι συνεχείς εναλλαγές από κορυφές και χαράδρες, οι εκατοντάδες ορεινοί λειμώνες, τα οροπέδια.

Φωτογραφίες

+ 9

Μαίναλο: Το βουνό του θεού Πάνα, αλλά και της Ελληνικής Επανάστασης. Το σπουδαιότερο βουνό της Αρκαδίας είναι μικρό σε υψόμετρο, αλλά από τα πιο εκτεταμένα ορεινά συγκροτήματα της Ελλάδας. Το χαρακτηρίζουν οι συνεχείς εναλλαγές από κορυφές και χαράδρες, οι εκατοντάδες ορεινοί λειμώνες, τα οροπέδια. Κυρίαρχο πέτρωμα είναι ο ασβεστόλιθος..

Περισσότερες από 50 κορυφές του ορεινού όγκου υπερβαίνουν σε ύψος τα 1.500 μ. -όπως η Οστρακίνα (1982 μ., το Σφενδάμι (1882 μ.), η Τζελάτη (1870 μ. και ο Αϊντίνης (1849 μ.). Το φυσικό ανάγλυφο συμπληρώνεται από αρκετές πηγές, ιδιαίτερα στη δυτική πλευρά. 
Η Κεφαλληνιακή ελάτη καταλαμβάνει περίπου το 80% της ορεινής ζώνης μαζί με λίγα δάση μαυρόπευκων. Χαμηλότερα βρίσκονται συστάδες δρυών, τραχείας και μαύρης πεύκης, κέδρων κ.α. Στα ρέματα και στα ποτάμια υπάρχουν πλατάνια και ιτιές, στα ορεινά οροπέδια χορτολίβαδα ανάμεσα στα έλατα. 

Στο βουνό φυτρώνουν περίπου 60 ενδημικά είδη της Ελλάδας από τα οποία 10 είναι ενδημικά της Πελοποννήσου. Η χλωρίδα συμπληρώνεται από μεγάλη ποικιλία ποωδών φυτών και λουλουδιών στα οροπέδια και στις κορυφές. Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει περίπου 110 είδη και υπάρχουν 6 είδη αμφιβίων. 
Για όλους τους παραπάνω λόγους το βουνό έχει συμπεριληφθεί στο δίκτυο Natura 2000.

Το Μαίναλο στολίζουν παραδοσιακοί οικισμοί, αρχαιολογικοί χώροι, μεσαιωνικά κάστρα, ναοί, μοναστήρια, πέτρινα γεφύρια, νερόμυλοι, λιθόστρωτα και μονοπάτια. Τα πιο ορεινά χωριά είναι τα Μαγούλιανα (1.365 μ.) και η Αλωνίσταινα, (1.220 μ.). 
Η ορεινή Αρκαδία περιλαμβάνει μερικά από τα ομορφότερα και πιο ιστορικά χωριά, με πιο δημοφιλή τη Δημητσάνα, τη Βυτίνα και τη Στεμνίτσα. Στους πρόποδες του βουνού είναι κτισμένη η Τρίπολη. 
Στα δυτικά του Μαινάλου πηγάζει και ρέει ο ποταμός Λούσιος δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό φαράγγι. Περί τον 10ο αι. άρχισε να αναπτύσσεται εδώ ο μοναστικός βίος. μονές όπως η Φιλοσόφου, η Αιμυαλών και η Προδρόμου έπαιξαν σημαντικό ρόλο στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης.

Το Μαίναλο ήταν η κατοικία του Πανός. Το βουνό αναφέρεται από τον Παυσανία στα «Αρκαδικά». Τοποθέτησε εκεί αρκαδικές πόλεις οι οποίες έπαιξαν σημαντικό ρόλο κατά τα προϊστορικά και ιστορικά χρόνια. Αναφορές στο βουνό έγιναν από τους Ρωμαίους Βιργίλιο και Οβίδιο, και αργότερα από συγγραφείς όπως ο Βοκάκιος, ο Γκαίτε, ο Νίτσε. 

Στα χρόνια της Επανάστασης στα χωριά, στα πυκνά δάση και στις χαράδρες του Μαινάλου γεννήθηκαν οι πρώτες σπίθες αντίστασης απέναντι στους Οθωμανούς -κάτι που μαρτυρούν διάφορα ιστορικά αξιοθέατα. 

Δραστηριότητες. Το συνολικό μήκος των μονοπατιών του Μαινάλου ξεπερνάει τα 600 χλμ. Περιλαμβάνει δύο τμήματα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 (που διασχίζει τον ορεινό όγκο του από ΒΔ προς ΝΑ) και 3 τμήματα του Εθνικού Μονοπατιού 032. Ένα δίκτυο μονοπατιών μήκους 75 χλμ. χωρισμένο σε 8 τμήματα, το menalontrail, συνδέει 9 ορεινά χωριά του βουνού. Είναι το δημιούργημα μιας ομάδας ντόπιων και εθελοντών και θα δείτε τις διαδρομές και την πιστοποίησή του στο: https://menalontrail.eu/. Υπάρχουν επίσης 5 μεγάλες διασχίσεις του Μαινάλου με χαρακτηριστικά χρωματικά σύμβολα που έχει δημιουργήσει ο Σύλλογος Αρκάδων Ορειβατών και Οικολόγων (ΣΑΟΟ) (www.saoo.gr). 
Στην Οστρακίνα βρίσκεται το χιονοδρομικό κέντρο του Μαινάλου. Όταν δεν υπάρχει χιόνι, τότε θα απολαύσετε την υπέροχη γύρω φύση κάνοντας trekking. 
Δημοφιλής δραστηριότητα είναι το rafting στον Λούσιο και στον Αλφειό όπου θα κάνετε επίσης canoe-kayak, rappel κ.α. 

Πηγές: naturagraeca.com και έντυπο του Ε.Ο.Σ. Τρίπολης με την ευκαιρία της 72ης Πανελλήνιας Ορειβατικής Συνάντησης. 

Τοποθεσία

Βρείτε τον προορισμό στον παρακάτω διαδραστικό χάρτη.